Trang chủ Blog Du Lịch Lịch sử cầu Long Biên: Có thể bạn chưa biết

Lịch sử cầu Long Biên: Có thể bạn chưa biết

1507
0

CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT: LỊCH SỬ CẦU LONG BIÊN – KIẾN TRÚC SƯ EIFFEL KHÔNG THIẾT KẾ CẦU LONG BIÊN

Trên một số phương tiện thông tin đại chúng ở Việt Nam xuất hiện thông tin rằng kiến trúc sư Gustave Eiffel là người thiết kế cầu Long Biên. Tuy nhiên, điều này là không chính xác.

Thực tế, Gustave Eiffel đã từ chức và rút lui khỏi công ty của mình (Compagnie des Etablissements Eiffel) vào ngày 14 tháng 2 năm 1893, trước khi ý tưởng xây dựng cầu Long Biên được đề xuất. Sau khi Eiffel từ chức, công ty Compagnie des Etablissements Eiffel của ông đã đổi tên thành La Société Constructions Levallois-Perret, và do Maurice Koechlin làm Giám đốc điều hành.

Năm 1897, khi đấu thầu xây dựng cầu Long Biên, công ty Levallois-Perret là một trong sáu nhà thầu tham gia nộp bản vẽ thiết kế, nhưng không trúng thầu. Công ty Daydé & Pillé mới là nhà thầu đã trúng thầu. Trong các bản vẽ thiết kế cầu Long Biên của Daydé & Pillé hiện được lưu giữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I có các chữ ký gốc của các kỹ sư của Daydé & Pillé và chữ ký gốc phê duyệt bản vẽ của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer, không có chữ ký nào là của Eiffel.
Do vậy, Eiffel và công ty của ông không phải là tác giả thiết kế và cũng không tham gia xây dựng cầu Long Biên.

Thông tin chi tiết:

1. QUÁ TRÌNH ĐẤU THẦU

Ban đầu, ý tưởng xây một cây cầu lớn bằng thép bắc qua sông Hồng, con sông cái hung dữ ở xứ Bắc Kỳ của Toàn quyền Paul Doumer không những đã gây nên nhiều tranh cãi trong giới quan chức người Pháp và người bản xứ mà còn không nhận được sự đồng tình ủng hộ của cả giới thương mại Bắc Kỳ. Mặc dù vậy, trước những lợi ích mà nó sẽ đưa lại trong tương lai, ngày 4-6-1897, chính quyền thuộc địa đã quyết định chính thức hoá ý tưởng đó bằng một dự án lớn. Và 5 tháng sau (11-1897), các thủ tục đấu thầu đã được tiến hành.

Có 6 công ty xin tham gia đấu thầu công trình xây cầu, đó là:

1. Société de Levallois Perret;

2. Compagnie Baudet-Daunon;

3. Société du Creusot;

4.Société des Ponts et Travaux en fer;

5. Compagnie de Fives-Lille;

6. Société Daydé & Pillé.

Trong số 6 nhà thầu kể trên, chỉ có 2 nhà thầu là Société de Levallois Perret và Société Daydé & Pillé là đưa ra được 2 dự án (được gọi là dự án A và B), các nhà thầu còn lại, mỗi nhà thầu chỉ đưa ra được một dự án.

Để xét duyệt 8 dự án này, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer đã ra Nghị định ngày 7-11-1897 thành lập một Hội đồng thẩm định gồm 6 thành viên, do Thống sứ Bắc Kỳ làm Chủ tịch. Ngày 15-12-1897 đã diễn ra cuộc đấu thầu và để đánh giá được những ưu điểm cũng như nhược điểm về kỹ thuật của các dự án, Hội đồng thẩm định đã thành lập một Tiểu ban Kỹ thuật, gồm 4 trong số 6 thành viên của Hội đồng Thẩm định.

Tiểu ban Kỹ thuật của Hội đồng thẩm định các dự án tham gia đấu thầu công trình cầu bắc qua sông Hồng đã làm việc trong 15 ngày cuối tháng 12-1897. Họ đã cân nhắc, so sánh mọi chi tiết của các dự án, từ các chi tiết kỹ thuật đến vấn đề giá cả. Những báo cáo của Tiểu ban Kỹ thuật của Hội đồng thẩm định các dự án tham gia đấu thầu hiện còn được lưu trữ tại Trung tâm LTQG I cho thấy hầu hết các công ty đều đưa ra chào hàng với giá cao và một thiết kế cầu theo kiểu thẳng, đơn điệu. Chỉ có 2 công ty đưa ra chào giá thấp hơn là dự án A của Công ty Levallois Perret với 5.387.540 frs và dự án B của Công ty Daydé & Pillé với 5.390.794 frs.

Sau khi phân tích mọi yếu tố kỹ thuật do các dự án nêu ra, Tiểu ban này đã đi sâu nhận xét, so sánh giữa 4 dự án của hai Công ty Levallois Perret và Daydé & Pillé và cuối cùng đã kết luận rằng toàn bộ công trình mà dự án B của Daydé & Pillé đề xuất là “rất thoả mãn” (très satisfaisant). Chính vì vậy, mặc dù dự án của Daydé & Pillé có giá cao hơn của Levallois Perret là 3.253 frs 40 nhưng cuối cùng, ngày 30-12-1897, Tiểu ban Kỹ thuật của Hội đồng xét thầu đã quyết định đề nghị Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer chọn dự án của Daydé & Pillé, mặc dù có thư kháng nghị của Công ty Levallois Perret.

Tuy nhiên, theo đề nghị của Tiểu ban, Công ty Daydé & Pillé phải sửa đổi một vài chi tiết kỹ thuật. Ngoài ra báo cáo của Tiểu ban Kỹ thuật còn nêu rõ rằng “đây là cây cầu mà hệ thống kim loại được sử dụng mang nét độc đáo và mới cần phải tính đến việc xây dựng nó ở Hà Nội”. Trên thực tế, đây là cây cầu thiết kế theo kiểu cầu có rầm chìa được Công ty Daydé & Pillé áp dụng lần đầu tiên cho cây cầu ở Tolbiac (Paris), trên tuyến đường sắt Paris-Orléans.

Ngày 3-1-1898, Thống sứ Bắc Kỳ đã báo cáo kết quả xét thầu của Hội đồng thẩm định các dự án xây cầu bắc qua sông Hồng và đề nghị Toàn quyền Paul Doumer chuẩn y kết luận của Tiểu ban Kỹ thuật là chọn Công ty Daydé & Pillé làm nhà thầu chính thức. Báo cáo của Thống sứ Bắc Kỳ cũng nhắc lại kết luận của Tiểu ban Kỹ thuật rằng, cây cầu do Công ty Daydé & Pillé thiết kế sẽ là một cây cầu chắc chắn, trang nhã hơn của Levallois Perret và số tiền 3.253 frs 40 là một khoản chênh lệch quá nhỏ để hy sinh cho một sự tiết kiệm không đáng kể so với lợi ích kỹ thuật của dự án Daydé & Pillé mang lại.

Theo đề nghị của Hội đồng xét thầu, ngày 27-1-1898, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer đã ra Nghị định chọn Công ty Daydé & Pillé làm nhà thầu chính thức với số tiền cho phép chi là 5.900.000 frs (sau khi đã sửa đổi thêm một số chi tiết kỹ thuật).

2. QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG VÀ THỜI GIAN HOÀN THÀNH

Sau khi đã trúng thầu, ngày 12-8-1898, Công ty Daydé & Pillé đã uỷ nhiệm cho kỹ sư Saint Fort Mortier làm chỉ huy công trình xây dựng cầu và làm đại diện chính thức của Công ty tại Bắc Kỳ. Và ngày 12-9-1898, vào lúc 4 giờ chiều, viên đá đầu tiên của công trình xây dựng cây cầu lớn bắc qua sông Hồng đã được đặt tại một địa điểm bên bờ sông, trước sự chứng kiến của gần 50 quan chức người Pháp. Để chào đón sự kiện trọng đại này, từ ngày 11 đến ngày 14-9, chính quyền thuộc địa đã tổ chức nhiều cuộc vui chơi xung quanh Hồ Hoàn Kiếm, với một khoản chi phí là 20.000 đồng.

Để đối phó với sự hung dữ của con sông Cái, Daydé & Pillé đã phải tổ chức công trường của mình một cách đặc biệt. Trong suốt mùa lũ xẩy ra từ tháng sáu đến tháng mười hàng năm, khi mức nước sông thường xuyên lên cao tới 8 mét với dòng chẩy 4 mét một giây, công trường hoàn toàn không hoạt động. Và vì thế, công nhân phải làm việc hết sức khẩn trương trong một khoảng thời gian nhất định, ngoài mùa lũ. Không gặp phải khó khăn lớn về tài chính, lại tổ chức công việc tốt nên Daydé & Pillé đã hoàn thành công trình của mình trong một khoảng thời gian gần 3 năm, mặc dù thời hạn quy định dành cho nó là 5 năm.

Ngày 28-2-1902, vào lúc 8 giờ 30 phút, chuyến tầu đầu tiên khởi hành từ ga Hà Nội đưa vua Thành Thái và Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer cùng đoàn tùy tùng tới đầu cầu để làm lễ khánh thành, trước sự chứng kiến của hàng nghìn người dân địa phương. Tại buổi lễ này, cây cầu lớn nhất Đông Dương đã được mang tên người đã khai sinh ra nó, Toàn quyền Paul Doumer. Sau ngày 10/10/1954 cầu được đổi tên thành cầu Long Biên.

Cùng với việc khánh thành cầu, bằng Nghị định số 953 ngày 28-3-1902, Toàn quyền Đông Dương đã chính thức cho phép tuyến đường sắt từ Hà Nội đi biên giới Việt-Trung, đoạn Hà Nội-Gia Lâm được đưa vào khai thác từ ngày 8-4-1902 và cũng vào ngày này, bến phà đường sông của Hà Nội đã bị xoá bỏ. Và cũng từ thời gian này, nhu cầu đi lại, thông thương của dân chúng đã không còn gặp khó khăn khi phải vượt qua sông Hồng trong mùa mưa lũ nữa.

3. TỔNG CHI PHÍ

Trong quá trình xây dựng cầu, Công ty Daydé & Pillé đã phải huy động đến hơn 3.000 công nhân người bản xứ và một đội ngũ khoảng 40 giám đốc, kỹ sư, chuyên gia và đốc công người Pháp để điều hành công việc. Và để đảm bảo chất lượng của công trình, Công ty Daydé & Pillé đã sử dụng khoảng hơn 30.000 mét khối đá và 6.000 tấn kim loại, trong đó thép cán là 5.600 tấn, sắt và thép đã rèn là 165 tấn, gang là 137 tấn, thép đúc là 5 tấn và chì là 7 tấn. Tổng số tiền chi phí cho công trình này là 6.200.000 frs, so với số tiền dự trù ban đầu, con số này chỉ vượt quá 300.000 frs, một con số rất khiêm tốn đối với một công trình đồ sộ như công trình xây dựng cây cầu lớn nhất Đông Dương này.

4. AI LÀ TÁC GIẢ ĐÍCH THỰC

Những tài liệu còn được lưu trữ tại Trung tâm LTQG I (hồ sơ đấu thầu, nghị định của Toàn quyền Đông Dương chọn Công ty Daydé & Pillé làm nhà thầu chính thức và nhất là các bản thiết kế cầu đều có chữ ký của Daydé & Pillé) cho phép khẳng định rằng Daydé & Pillé chính là người thiết kế và xây dựng cầu Doumer trước kia và là cầu Long Biên ngày nay.

(Fb Lịch sử Việt Nam qua ảnh)

Lịch sử cầu Long Biên: Có thể bạn chưa biết 01
Bản vẽ thiết kế cầu Long Biên lưu tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I.
Lịch sử cầu Long Biên: Có thể bạn chưa biết 02
Dấu và chữ ký của Daydé & Pillé trên bản vẽ thiết kế cầu Long Biên lưu tại Trung tâm LTQG I.
Lịch sử cầu Long Biên: Có thể bạn chưa biết 03
Một góc của bản vẽ số 10. Đề án B, nhịp cầu dài 51m200 mặt cắt dọc với con dấu và chữ ký của Daydé&Pillé. Hồ sơ số 6531, phông Phủ Thống sứ Bắc Kỳ
Lịch sử cầu Long Biên: Có thể bạn chưa biết 04
CẦU LONG BIÊN KHI NƯỚC CẠN, NĂM 1925

Khóa học nghiệp vụ du lịch lấy thẻ hướng dẫn viên quốc tế & nội địa:

Khóa học dành cho các bạn học trái ngành mà đam mê làm hướng dẫn viên. Hotline: 0973 86 86 00

Học du lịch khóa 1 tháng 1.900.000đ/hv Đăng Ký Online
Học du lịch khóa 2 tháng 2.500.000đ/hv Đăng Ký Online
Học du lịch khóa 3 tháng 3.300.000đ/hv Đăng Ký Online

Trung cấp du lịch và Cao đẳng quản trị du lịch

Trung cấp du lịch 1 năm Cho Hv học văn bằng 2 du lịch Đăng Ký Online
Trung cấp du lịch 2 năm Cho Hv học hết lớp 12 Đăng Ký Online
Trung cấp du lịch 3 năm Cho Hv học hết lớp 9 Đăng Ký Online
Cao đẳng quản trị du lịch  Học tại Hà Nội Đăng Ký Online

Mẫu đơn, sơ yếu lý lịch, giấy khám sức khỏe để làm thẻ hdv du lịch

Mẫu đơn xin cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch Mẫu giấy khám sức khỏe làm hướng dẫn viên du lịch Mẫu sơ yếu lý lịch làm hướng dẫn viên du lịch

Mẫu thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế và nội địa

Điều kiện để cấp thẻ hành nghề hướng dẫn viên du lịch quốc tế 07 mẫu thẻ hướng dẫn viên du lịch nội địa

ĐĂNG KÝ HỌC NGAY

BÌNH LUẬN

Please enter your comment!
Please enter your name here